Rơ Le Nhiệt Là Gì? Cấu Tạo, Phân Loại & Nguyên Lý Hoạt Động

Trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp, rơ le nhiệt đóng vai trò quan trọng giúp ngăn chặn các sự cố quá tải dòng điện có thể xảy ra. Cùng thợ sửa điện nước Minh Hiếu chúng tôi tìm hiểu chi tiết về loại thiết bị này để giúp chọn sản phẩm tốt nhất, lắp đặt chuẩn kỹ thuật đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng

Table of Contents

Tổng quan về Rơ le nhiệt hiện nay

Rơ le nhiệt là gì?

Rơ le nhiệt, còn được biết đến với tên Relay nhiệt hay Rơle nhiệt, là một thiết bị điện chuyên dụng nhằm bảo vệ động cơ và hệ thống mạch điện tránh khỏi tình trạng quá tải. Thường, nó được sử dụng cùng với Contactor, hay còn gọi là Khởi động từ.

Chức năng chính của Rơ le nhiệt là tự động mở hoặc đóng tiếp điểm dựa trên sự biến dạng nhiệt từ các que kim loại.

Cấu tạo rơ le nhiệt

Cấu tạo của rơ le nhiệt khá đơn giản nó bao gồm các thành phần chính sau:

– Tay đòn

– Điểm tiếp xúc kín

– Điểm tiếp xúc mở

– Ốc điều chỉnh dòng tác động

– Que lưỡng kim

– Sợi gia nhiệt

– Tay gạt

– Nút phục hồi

Nguyên tắc hoạt động của Rơle nhiệt dựa vào tấm lưỡng kim, gồm hai lớp kim loại riêng biệt. Một lớp có khả năng giãn nở ít (thường là invar với thành phần 36% Ni và 64% Fe) và một lớp có hệ số giãn nở cao. Hai tấm này được kết hợp lại thông qua quá trình cán nóng hoặc hàn.

Nguyên lý hoạt động

Khi dòng điện vượt quá giới hạn cho phép hoặc các thiết bị điện vận hành liên tục, sẽ sinh ra một lượng nhiệt đáng kể tác động lên thanh kim loại trong rơ le, khiến cho nó giãn nở. Quá trình này dẫn đến việc mạch bị gián đoạn và cắt ngắt dòng điện.

Bất cứ khi nào có sự biến đổi đột ngột trong dòng điện, nhiệt độ sẽ trực tiếp làm cho thanh kim loại bị uốn cong. Độ cong của nó chủ yếu phụ thuộc vào độ dài và độ mỏng dày của thanh.

Trong cơ cấu của rơ le nhiệt, miếng kim loại đóng một vai trò quan trọng, giúp thiết bị hoạt động ổn định. Miếng kim loại này thường được làm từ đồng thau và được kết hợp từ hai tấm kim loại với các hệ số giãn nở khác biệt.

Tác dụng của rơ le nhiệt

Rơ le nhiệt đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống và các thiết bị sử dụng điện khỏi nguy cơ quá tải, ngắn mạch hay các lỗi điện khác. Khi lưu lượng điện vượt mức cho phép, rơ le tự động cắt mạch, ngăn chặn các rủi ro nguy hiểm.

Thiết bị này thường được áp dụng trong ngành điện công nghiệp, các tòa nhà, trạm biến áp, và trong các thiết bị gia đình như máy lạnh, máy giặt, tủ đông, bơm nước và nhiều thiết bị khác. Đặc biệt, rơ le nhiệt thường được gắn vào những mạch điện có tiềm ẩn rủi ro quá tải hoặc ngắn mạch, ví dụ như mạch của động cơ, bơm nước hay các thiết bị có công suất lớn.

Bởi vì tầm quan trọng trong việc giữ an toàn cho hệ thống điện, rơ le nhiệt trở thành một phần không thể bỏ qua trong những hệ thống điện tiên tiến ngày nay.

Phân loại rơ le nhiệt hiện nay

Thị trường hiện nay cung cấp một lựa chọn phong phú về rơ le nhiệt, dựa trên các tiêu chí khác nhau mà thiết bị này được phân thành nhiều nhóm:

– Xét về kết cấu, chúng ta có thể phân biệt hai dạng chính: Rơ le loại hở và loại kín.

– Tùy theo mục đích sử dụng, ta có rơ le nhiệt một cực và loại hai cực.

– Xét dưới góc độ phương thức gia nhiệt, rơ le nhiệt được chia thành ba dạng: trực tiếp, gián tiếp và hỗn hợp. Trong số đó, rơ le loại hỗn hợp là phổ biến nhất bởi tính nhiệt của nó khá ổn định và thích hợp để tăng bội số quá tải, đảm bảo an toàn cho cả thiết bị và người dùng.

– Đồng thời, ta cũng có rơ le nhiệt chia theo số pha: 3 pha, 1 pha và một số loại khác.

Hướng dẫn cách chọn rơ le nhiệt chuẩn nhất

Rơ le nhiệt đóng vai trò như một hệ thống bảo vệ cho động cơ các máy móc. Vì vậy, việc lựa chọn rơ le phải tương thích với động cơ để đảm bảo chức năng bảo vệ hiệu quả.

Thực tế cho thấy, có nhiều người mắc phải sai lầm khi lựa chọn rơ le nhiệt dựa vào dòng của Contactor hoặc aptomat. Hậu quả là động cơ có thể bị hỏng nghiêm trọng, thậm chí cháy nổ do quá tải.

Cách chọn rơle nhiệt theo thông số

Mỗi rơ le nhiệt sẻ tương ứng với một dòng Contactor Do đó

– Nên chọn rơ le nhiệt có ngưỡng điều chỉnh tương ứng với dải hoạt động của động cơ hoặc mức chênh lệch 10% so với chỉ số ban đầu. Ngưỡng điều chỉnh thấp nhất của Rơ le nên thấp hơn khoảng giữa trong dải hoạt động của động cơ

– Nên chọn một số loại rơ le nhiệt có sẵn chân cắm vào contactor, do đó nó chỉ lắp được đúng loại contactor tương thích với nó. Ví dụ dòng rơ le nhiệt TH-T18 của Mitsubishi chỉ lắp được cho contactor S-T10, S-T12, S-T20 của Mitsubishi.

– Một số dòng rơ le nhiệt cao cấp có tích hợp chức năng bảo vệ mất pha, tuy nhiên loại này không thông dụng do đó nên sử dụng rơ le nhiệt bảo vệ mất pha riêng.

Chọn Rơle nhiệt theo hãng sản xuất

Ngày nay, khi đặt chân lên thị trường, bạn sẽ bắt gặp vô số các loại rơ le nhiệt thuộc các thương hiệu khác nhau. Đối với người tiêu dùng, việc lựa chọn thương hiệu rơ le tốt nhất có thể trở nên khá khó khăn.

Dưới đây là một số thương hiệu rơ le nhiệt nổi tiếng trên thị trường hiện nay:

Rơ le nhiệt của Schneider

Schneider là sản phẩm nổi tiếng của Pháp. Với sự tiên tiến trong công nghệ sản xuất, Schneider luôn mang đến các sản phẩm đạt chuẩn chất lượng cao, trong đó không thể không nhắc đến dòng rơ le nhiệt của hãng.

Rơ le nhiệt Mitsubishi

Đến từ Nhật Bản, quốc gia nổi tiếng với những chuẩn mực sản xuất nghiêm ngặt, Mitsubishi đã cho ra đời dòng rơ le nhiệt chất lượng hàng đầu. Không chỉ chất lượng, sản phẩm này còn có mức giá phải chăng.

Đặc biệt, rơ le nhiệt Mitsubishi có khả năng điều chỉnh dòng điện cho nhiều kích thước tiêu chuẩn và bảo vệ thiết bị khỏi các vấn đề như lệch pha, đoản mạch hay quá tải.

Rơ le nhiệt LS

LS một thương hiệu đến từ Hàn Quốc, không kém phần phổ biến và được tiêu thụ rộng rãi trên toàn cầu. Sản phẩm của LS có chất lượng sánh ngang với các thương hiệu danh tiếng khác và được áp dụng vào nhiều loại thiết bị điện.

Cách đấu rơ le điện chi tiết, chuẩn kỹ thuật

Cách đấu rơ le điện 1 pha

Rơ le nhiệt 1 pha có ba chân kết nối, bao gồm 2 chân dành cho nguồn và 1 chân ra. Có hai phương pháp kết nối tùy vào yêu cầu sử dụng. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể cho cả hai phương án:

Kết nối rơ le nhiệt với nguồn và thiết bị:

Kết nối chân 1 của rơ le với nguồn điện và tiếp tục nối với chân số 2 trên cùng một rơ le.
Chân 3 của rơ le được nối đến thiết bị điện mà bạn muốn bảo vệ.
Chân còn lại của thiết bị điện kết nối trực tiếp với chân nguồn còn lại.

Kết nối rơ le nhiệt với contactor:

Chân 1 của rơ le được kết nối trực tiếp với nguồn điện.
Chân 2 của rơ le được kết nối tới chân A1 trên contactor.
Chân 3 của rơ le kết nối với chân A2 của contactor.
Chân 4 của rơ le nối với thiết bị điện bạn cần bảo vệ.
Chân còn lại của thiết bị điện nối trực tiếp với chân nguồn còn lại.

Cách đấu rơ le điện 3 pha

Rơ le nhiệt 3 pha là thiết bị quan trọng trong hệ thống điện công nghiệp, chức năng chính là bảo vệ đường dây và thiết bị khỏi tình trạng quá tải. Để lắp đặt chúng một cách chính xác, hãy tuân theo các bước sau:

Bước 1: Đảm bảo rằng bạn đã hiểu và kiểm tra tất cả thông số của rơ le nhiệt – điện áp, dòng điện, nhiệt độ và độ trễ nhiệt định mức.
Bước 2: Xác định chính xác vị trí của rơ le nhiệt trong hệ thống. Thông thường, nó sẽ được lắp đặt giữa đường dây và thiết bị điện để giám sát và kiểm soát tình trạng quá tải.
Bước 3: Tiến hành kết nối đầu vào và đầu ra của rơ le nhiệt. Với rơ le 3 pha, bạn sẽ có 3 đầu vào và 3 đầu ra. Đầu vào kết nối với đường dây 3 pha, trong khi đầu ra kết nối với thiết bị
Bước 4: Kết nối rơ le nhiệt với mạch điều khiển. Mạch này sẽ kích hoạt rơ le khi dòng điện vượt quá mức cho phép.
Bước 5: Trước khi cấp nguồn, hãy kiểm tra lại toàn bộ hệ thống đảm bảo mọi kết nối đều chắc chắn và đúng.
Bước 6: Bật nguồn và theo dõi hoạt động của rơ le nhiệt. Dùng thiết bị đo điện để xem rơ le có phản ứng đúng cách khi dòng điện vượt quá giới hạn hay không.

Với những thông tin trên đây hi vọng cung cấp các thông tin hữu ích giúp bạn hiểu về rơ le nhiệt, với cách đấu rơ le điện nêu trên, nếu bạn không am hiểu nhiều về điện, hãy liên hệ với thợ sửa điện tại Hà Nội uy tín của Minh Hiếu chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời, an toàn và đúng kỹ thuật nhất nhé.