Chập cháy điện là 1 sự cố rất nguy hiểm khi dùng điện. Nó không chỉ gây hỏng những thiết bị điện mà còn phá hủy tài sản, thậm chí liên quan tới tính mạng con người. Vì vậy, để giúp người tiêu dùng điện mang thể giảm thiểu được các sự cố đáng tiếc. Chúng tôi xin chia sẻ 1 số nguyên nhân và giải pháp khắc phục cháy chập điện gia đình.
Phần lớn chúng là do:
Các nguyên nhân gây cháy chập điện
Quá tải điện năng
Nguyên nhân là do các đồ vật điện tiêu thụ điện có công suất lớn mà hệ thống dây đẫn điện lại quá nhỏ, không lắp các thiết bị bảo vệ điện như Aptomat, cầu chì…
Việc quá tải điện năng có thể do mạch điện trong hệ thống không được bảo vệ bởi thiết bị rơ le bảo vệ cao thấp áp trong hệ thống điện. Gây dẫn đến hiện tượng điện áp trong mạch tăng lên quá cao hoặc quá thấp. Đây chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên sự cố cháy chập điện
Biện pháp phòng tránh:
- Chọn thiết điện dây dẫn yêu thích công suất của những thiết bị điện
- Không tiêu dùng cộng khi quá đa dạng trang bị điện mang công suất cao như máy bơn nước, bình nóng lạnh…
- Thường xuyên kiểm tra nhiệt độ những thiết bị tiêu thụ điện, vỏ bí quyết nhiệt dây dẫn… đặt khắc phục ngay trường hợp có trục trặc
- Nên tiêu dùng cầu dao điện, cầu chì, áptômat, rơ le… khiến cho thiết bị đóng cắt và bảo vệ.
- Cần chú trọng sử dụng các loại rơ le trong mạch. Ngoài việc sử dụng rơ le bảo cao thấp áp, việc lắp đặt rơ le luân phiên cũng là việc làm cần thiết. Giúp cho việc cân bằng và phân bố dòng điện phù hợp và chính xác. Điều này có thể hạn chế tối đa sự có chập điện hay cháy nổ
Mối nối dây không chặt
Thường xảy ra ở vị trí nơi ổ cắm và ổ cắm ko tương hợp nhau, bị lỏng hoặc chật làm cho điện trở dây dẫn nâng cao gây chảy nhựa bên cạnh và cháy trang bị ngay tắp lự kề.
Biện pháp sửa điện phòng tránh:
- Chọn ở cắm ổ cắm tương hợp nhau và có chất lượng tốt
- Nên cắm dứt khoát, cắm sâu không buộc phải để hở mối nối
- Vặn chặt các mối nối dây dẫn. Dùng băng dính bọc mối nối dây dẫn.
- Không kéo căng dây điện và treo vật nặng lên dây
- Tránh để gỉ cầu dao, cầu chì, dây dẫn điện.
Chập mạch
Hiện tượng này thường hay xảy ra ở đoạn dây dẫn hở khi những pha chập vào nhau hoặc dây pha chạm đất khiến điện trở dây dẫn giảm, cường độ điện tăng đột ngột và làm cho cháy dây dẫn. Từ đó sinh ra lửa điện và hỏng thiết bị điện.
Nguyên nhân chập mạch:
- Khoảng cách 2 dây trần không đúng tiêu chuẩn.
- Dây dẫn bị mất lớp vỏ cách điện bị chập vào nhau
- Đấu nối dây dẫn điện không đúng kỹ thuật
- Lớp vỏ cách điện của dây dẫn bị ăn mòn
Biện pháp phòng tránh:
- Không nên sử dụng dây dẫn trần hoặc nếu sử dụng thì phải mắc cách xa nhau 0.25 m
- Các mối nối vào vật dụng nên vững chắc không hở không chạm vào nhau.
- Các dây nối trung tính không được chồng lên nhau
- Không dùng dây thép, đinh… để cố định dây dẫn
- Hoặc bạn có thê sử dụng dịch vụ chuyên sửa điện nước tại nhà để tránh trường hợp tự ý sửa chữa dẫn đến nguy hiểm cho bản thân và mọi người trong gia đình mình.
Sự truyền nhiệt độ của vật liệu tiêu thụ điện
Các vật liệu tiêu thụ điện trong công đoạn dùng và hoạt động đều tỏa nhiệt. Sự tỏa nhiệt này ví như không được kiểm soát thì rất có thể gây cháy.
Biện pháp phòng tránh:
- Không dùng bàn là, bếp điện khi không có người đứng canh. Đồng thời các thiết bị này nên đặt xa các vật dễ cháy
- Không tiêu dùng vũ trang tỏa nhiệt như bóng bóng đèn đặt sưởi quần áo
- Không sử dụng vật liệu cháy được đặt bưng bít nơi sở hữu nguồn nhiệt.
Tĩnh điện
Tĩnh điện phát sinh do ma sát giữa các vật bí quyết điện có nhau hoặc giữa vật cách điện có vật dẫn điện khi va đập của các chất lỏng phương pháp điện (xăng, dầu…)
Biện pháp phòng tránh: Tiếp đất cho các máy móc thiết bị, bồn chứa, bể chứa, ống dẫn xăng dầu.
Phóng điện sét
Biện pháp phòng tránh:
- Không bắt buộc mắc dây điện lên những khu vực cây to vì càng lớn càng dễ bắt sét
- Làm cột thu lôi chống sét
- Không đứng dưới cây cao, công trình cao mà không với thu lôi…
Hồ quang điện
Hồ quang điện là 1 dạng phóng điện trong không khí. Hiện tượng này thường gặp khi hàn điện hay khi bạn đóng mở cầu dao điện…
Biện pháp phòng tránh: Dùng máy biến thế dầu, cầu dao dầu…
Trên đây là những trường hợp bị cháy chập điện phổ biến nhất trong thực tế. Nó khá thường xuyên xảy ra nhưng 90% là trường hợp dẫn đến cháy nhỏ. Nhưng luôn mang nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng nặng đến con người và tài sản. Có một vài trường hợp không kịp thời phát hiện dẫn đến chạy nổ lan rộng. Thiệt hại lên đến những con số không ngờ và không muốn nhắc tới.
Cách kiểm tra dây điện bị chập
Theo kinh nghiệm xử lí điện chạm chập của thợ điện Minh Hiếu thì hầu hết các sự cố về điện chúng ta đều có thể tìm ra nguyên nhân. Đương nhiên là không có trường hợp nào giống hoàn toàn trường hợp nào. Ví dụ như cùng là sự cố chập điện gây ngắn mạch thôi thì nguyên nhân cũng có thể từ chạm dây dẫn, công tắc hoặc ổ cắm có vấn đề, do tường bị ẩm làm cho nước lòn qua aptomat…
Chính vì điều đó mà chúng tôi khuyên các bạn khi chuẩn đoán nguyên nhân gây ra chạm chập điện trong nhà thì phải tìm hiểu thật cẩn thận. Đối với thợ điện chuyên nghiệp thì cũng vậy, họ phải vận dụng kiến thức học được, kinh nghiệm tích lũy theo thời gian để mà xử lí sự cố.
1/ Dây điện nổi
Hãy vận dụng các giác quan để kiểm tra nhé:
Mắt nhìn
Quan sát tổng quan các phòng trong nhà và tìm kiếm xem CB có bị nhảy hay không? Tường nhà có bị ẩm chổ nào không? Đèn, quạt, thiết bị điện đang sử dụng có bị cháy hay có dấu hiệu gì lạ không? Có vị trí nào bị cháy nám hoặc bốc khói hay không? Nói chung các hiện tượng mà mắt mình có thể nhìn thấy khi quan sát.
Tai nghe
Tai ta lắng nghe xem có âm thanh gì lạ không? Có tiếng nổ không? Đương nhiên là chúng ta phải tắt tất cả các âm thanh xung quanh đi mới có sự phán đoán chính xác được.
Mũi ngửi
Thường thì nếu có cháy điện thì mùi khét rất đặc trưng và lúc này khứu giác của chúng ta phải làm việc.
Miệng hỏi
Đôi khi chúng ta không phải là người trực tiếp thấy sự cố thì tốt nhất nên hỏi người nhà xem tình trạng lúc xãy ra sự cố như thế nào? Do thao tác gì mà xãy ra chạm chập? Đây là những thông tin rất hữu ích để tìm ra nguyên nhân một cách nhanh chóng.
Tay sờ
Tay sờ là như thế nào? Chúng ta sờ vào các bóng đèn, các bảng điện, các thiết bị điện, tường nhà, sàn nhà (nếu đi điện âm sàn)… để xem chúng có nóng hay không. Tất nhiên trước khi sờ nhớ sử dụng bút thử điện!
2/ Với dây điện âm tường
Cách kiểm tra chập điện âm tường bằng đồng hồ vạn năng thực hiện qua 3 bước như sau:
+ Bước 1: Đầu tiên hãy rút dây nguồn ra khỏi bảng điều khiển của ổ cắm điện. Nếu bạn không rút dây nguồn sẽ dẫn đến nguy cơ bị điện giật trong quá trình kiểm tra, sửa chữa.
Hãy đặt đồng hồ vạn năng ở chế độ thử liên tục nhé. Xác minh đầu cực dương của thiết bị được cắm vào ổ cắm vôn kế hay đồng hồ đo điện chưa.
+ Bước 2: Bạn kiểm tra mạch điện hở có thể sử dụng một đầu vạn năng của thiết bị để chạm vào các cạnh phía AC dây nguồn. Khi đó nếu có nguồn điện kết nối đầy đủ thì thiết bị sẽ phát ra tín hiệu ” bíp”. Nếu thiết bị vạn năng không phát ra tiếng bíp thì dây điện bạn đang mở. Lúc này bạn cần phải thay thế cáp nguồn lập tức.
+ Bước 3: Bạn tiến hành kiểm tra mạch ngắn tiềm năng bằng cách hãy chạm vào phía cạnh AC dây nguồn. Nếu có âm thanh bíp phát ra. Thì dấu hiệu dây nguồn đã bị hư hỏng và cần được sửa chữa thay thế ngay.
Các biện pháp xử lý khi cháy điện
Ở trên, mỗi trường hợp gây chập cháy về điện chúng tôi đều đã đưa ra phương án phòng tránh rồi. Tuy nhiên đó chỉ là biện pháp phòng tránh mà thôi. Trên thực tế vân luôn có sự bất cẩn gây ra sự việc không mong muốn này. Vậy khi đó, chúng ta phải làm gì?
Đầu tiên, cần tìm cách ngắt ngay nguồn điện tổng
Điều đầu tiên bạn cần nghĩ đến là làm sao để ngắt ngay nguồn cấp điện cho toàn thể khu vực đang bị chập cháy. Bạn có thể làm các biện pháp sau:
- Nếu nhà bạn không lắp đặt hệ thống rơ le điện thì bạn nên tự ngắt nguồn điện tổng ở cầu dao – atomat – cầu chì
- Gọi nhân viên ngành điện đến cắt điện từ nguồn cấp ở hệ thống điện lưới cấp vào nhà.
Đây là những biện pháp bạn cần làm khi thực sự thấy đầu óc bình tĩnh. Bởi nó dễ làm bạn bị điện giật – cực kỳ nguy hiểm. Trong nhà có sẵn những đồ bảo hộ cách điện nào nên sử dụng nó để bảo vệ mình khi thực hiện công việc này.
Tiếp theo, tìm hướng dập lửa
Ở bước này, cần luôn nhớ có 2 trường hợp xảy ra.
Trường hợp Lửa cháy khi vẫn còn điện chưa được ngắt: Khi ấy, các loại nguyên liệu để dập cháy cần có khả năng cách điện. Lựa chọn dễ tìm nhất là đất và cát. Dùng các cành cây khô hẳn để đẩy các vật ngăn cản tiếp cận đám cháy hay phân nhỏ các đồ đang cháy ra. Tuyệt đối không dùng kim loại và nước để dập cháy khi này.
Trường hợp đám cháy đã được ngắt điện: Với trường hợp này bạn sẽ dễ dàng để có thể lấy bất kỳ thứ gì có khả năng dập lửa. Từ nước, đất – cát, bao tải ẩm, vải ẩm, bình CO2… Lúc này cần nhất là càng dập nhanh ngọn lửa lan ra càng tốt. Đây cũng là lý do tại sao nên tìm cách ngắt điện tổng. Nó sẽ dễ thực hiện dập lửa hơn.
Hình minh hoạ cách dập lửa bằng vải ẩm
Tìm nguồn lửa còn.
Khi bạn đã khống chế được ngọn lửa rồi. Việc tiếp theo nữa là nên kiểm tra xem lửa còn âm ỉ ở khu vực nào hay không? Còn chỗ nào vẫn có nhiệt độ cao không để hạ nhiệt hoàn toàn.
Điều cần thiết khi đã khắc phục được hậu quả của cháy chập điện?
Sau khi đã ngắt được nguồn điện, dập xong được lửa. Chúng ta cần tiếp tục khắc phục nốt những hậu quả mà nó gây ra.
Thông thường, nếu bạn để điện chập đến mức gây cháy. Nó sẽ làm hư hỏng những thiết bị dùng điện đang được cấp theo đường dây điện đó. Đám cháy sẽ làm hư hại bề mặt tường, kết cấu của nhà như: đen tường, vữa bị nung đòn dễ bong chóc, các đồ vật bị chát xém….
Tốt nhất, bạn nên loại bỏ những đồ bị cháy đi – thay bằng đồ mới. Nếu những đồ có giá trị có thể đưa đến hoặc gọi các trung tâm sửa chữa điện nước tại nhà đến kiểm tra và khắc phục nếu được.
Tường nhà và kết cấu cần được kiểm tra và đánh giá mức độ hư hỏng. Cải tạo lại nó để ngăn ngấm dột khi mưa.
Các đường điện, nước cũng cần sửa chữa và thay thế bóng đèn nằm ở khu vực bị cháy đi.
Đây là những điểm bạn cần làm luôn khi đã ngăn được việc cháy chập điện hoàn toàn. Nhờ đó chúng ta mới yên tâm sinh sống lại trong nhà của mình được. Chắc chắn sẽ cần rất nhiều đội thợ chuyên về từng lĩnh vực đến hỗ trợ mình mới tái tạo lại được môi trường sống như trước.
Việc này cũng tốn một khoản chi phí của gia đình bạn. Vì vậy tốt hơn hết vẫn phải phòng tránh trường hợp bị chập điện dẫn đến cháy xảy ra. Bằng cách sử dụng các loại cầu chì, atomat đúng tiêu chuẩn để tự ngắt điện khi bị chấp cháy. Liên tục kiểm tra hệ thống điện nhà mình. Hoặc đơn giản và nhanh nhất bạn nên sử dụng dịch vụ sửa chữa điện dân dụng tại nhà nhé.
Hotline tư vấn miễn phí 24/7 : 0987.026.338
Tôi là Vũ Tuyền – kỹ thuật viên điện nước. Với hơn 10 năm trong nghề làm điện nước dân dụng, sửa chữa các thiết bị điện – nước như máy bơm, bồn cầu, quạt, vòi tắm – vòi chậu rửa… và chuyên nhận lắp đặt mới điện nước tại khu vực Hà Nội. Tôi và đội ngũ thợ lành nghề của Minh Hiếu đã trực tiếp thực hiện lắp đặt – sửa chữa cho rất nhiều công trình, rất nhiều thiết bị bị hư hỏng. Các loại đường ống nước từ cũ đến hiện đại đều đã được thực thi trực tiếp nhiều lần. Tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm và cách làm hiệu quả nhất đến mọi người để có thể tự khắc phục những lỗi đơn giản. Giúp tiết kiệm chi phí hơn
