Hiện nay, cầu chì điện được sử dụng ở hầu hết các thiết bị điện. Tuy nhiên, cầu chì thuộc loại thiết bị điện nào? Cầu chì dùng để làm gì? Các loại cầu chì dân dụng : cầu chì trong tủ điện – cầu chì máy lạnh – cầu chì máy giặt – cầu chì nồi cơm điện – cầu chì lò vi sóng – cầu chì nhiệt của quạt điện. Nguyên nhân và cách sửa cầu chì bị cháy. Phân biệt cầu chì và cầu dao điện, nên dùng cầu chì hay aptomat?…
Cầu chì thuộc loại thiết bị điện nào?
Cầu chì là loại thiết bị điện dùng để bảo vệ an toàn cho các đồ dùng điện, mạch điện khi xảy ra sự cố hoặc quá tải.
Cầu chì là khí cụ điện xuất hiện hầu hết trong các hộ gia đình được nối trực tiếp vào giữa dây dẫn điện và các thiết bị điện. Với mục đích duy nhất là bảo vệ hệ thống điện khi dòng điện ở mức quá tải có thể gây ra cháy nổ.
Dây cầu chì được tạo từ kim loại rất dễ bị nóng chảy thế nên khi đường truyền tải điện có hiện tượng nóng lên do quá tải dòng điện hoặc chập điện tại vị trí nào đó thì đường dây trở nên nóng lên và dây chì sẻ bị nóng chảy rồi dẫn đến ngắt nguồn điện giúp phòng tránh sự cố chập cháy, hư hỏng cách thiết bị gia đình
Vậy nên cầu chì luôn được ứng dụng rộng rãi trong hệ thống lưới điện gia đình, nhà trọ và trên các thiết bị gia dụng. Tuy nhiên một trong những phiền toái ta hay gặp là khi nguồn điện quá tải nó sẻ bị ngắt liên tục, gây dán đoạn nhu cầu sử dụng và sinh hoạt.
THAM KHẢO : CÁC LOẠI CẦU CHÌ ĐIỆN PHỔ BIẾN 2021
Nguyên lý làm việc của cầu chì
Nguyên lý làm việc của cầu chì là khi có dòng bình thường (từ định mức trở xuống), dây chảy không chảy ra nhưng khi quá dòng dây chảy phát nóng và chảy ra, hồ quang phát sinh rồi bị dập tắt, mạch điện bị ngắt. Quá dòng càng lớn thì cắt mạch càng nhanh. Quan hệ giữa thời gian cắt mạch của cầu chì và dòng qua nó gọi là đặc tính bảo vệ của cầu chì. Nếu chỉ xét thời gian chảy của dậy chảy thì có đặc tính chảy của cầu chì chênh lệch thời gian giữ đặc tính chảy và đặc tính bảo vệ của cầu chì chính là thời gian dập tắt hồ quang.
Cầu chì dùng để làm gì? cầu chì có công dụng gì?
Cầu chì là thiết bị dùng để đóng ngắt mạch; bảo vệ cho đường dây dẫn, máy biến áp, động cơ điện, thiết bị điện, mạch điện điều khiển, mạch điện thắp sáng. Đặc điểm của nó là đơn giản, kích thước bé, khả năng cắt lớn và giá thành hạ nên được ứng dụng rộng rãi.
Cầu chì sử dụng nhiều lần được ứng dụng rộng rãi trong các mạch điện gia dụng, các đường dây tải điện. Các cầu chì dùng một lần thì thường được lắp trong các thiết bị điện gia dụng như: máy sấy, máy pha cà phê,…
Cầu chì được dùng ở đâu trong điện dân dụng
Hầu hết các thiết bị điện nói chung và thiết bị điện máy sử dụng trong gia đình nói riêng đều có sử dụng cầu chì nguồn để bảo vệ các thiết bị liên quan. Cầu chì được sử dụng để bảo vệ điều hòa khi trong mạng điện gia đình xảy ra sự cố chập điện hay điện áp tăng đột ngột do các nguyên nhân khác.
- Cầu chì trong tủ điện
- Cầu chì máy lạnh
- Cầu chì máy giặt
- Cầu chì nồi cơm điện
- Cầu chì lò vi sóng
- Cầu chì nhiệt của quạt điện
Sự cố cháy cầu chì
Cầu chì là thiết bị điện có chức năng bảo vệ cho mạch điện. Tuy nhiên, nếu dây chì phát điện quá nóng, rất dễ dẫn đến đứt dây gây ra hiện tượng cháy, nổ cầu chì. Dây cầu chì đứt có tác dụng bảo vệ được cho cuộn dây cho toàn bộ mạch điện hoặc hạn chế tốt nhất các trường hợp cháy nổ lớn hơn của hệ thống điện trong nhà. Chính vì thế, hầu hết các thiết bị điện hiện nay đều được trang bị một cầu chì.
Nguyên nhân cháy cầu chì điện
Nguyên nhân nổ cầu chì thường có các dạng sau:
- Dạng dây cầu chì bị cháy đứt ở giữa có thể do dòng điện quá tải.
- Dạng dây cầu chì đứt ở đầu cuộn dây có thể là do một dòng điện tương đối lớn đi qua đột ngột làm cháy đứt dây.
- Dạng dây ở 2 đầu cầu chỉ bị cháy đứt có thể do dòng điện xung kích quá lớn di chuyển qua dây cầu chì.
Các đồ điện trong nhà không ít lần bị cháy, nổ cầu chì với các dạng trên. Tình trạng này diễn ra thường xuyên và phổ biến bởi những nguyên nhân chính sau đây:
- Dòng điện đi qua dây cầu chì quá tải so với định mức cho phép.
- Hiện tượng chập mạch hay dễ hiểu hơn là 2 dây chạm vào nhau. Thường là 2 cực của ổ cắm bị chập hoặc 2 cực của bóng đèn bị chập.
- Đồ điện có hiệu suất quá lớn, gây quá tải dẫn đến nổ cầu chì.
- Khi sử dụng quá nhiều bếp điện hoặc các đồ điện cùng 1 lúc. Bếp điện bị nổ cầu chì là điều khó tránh khỏi.
Cách sửa cầu chì bị cháy
Trước hết bạn nên phòng tránh bằng cách sử dụng aptomat để đảm bảo cúp điện toàn bộ hệ thống điện trong nhà khi xảy ra sự cố nổ cầu chì.
Tìm hiểu rõ hiệu suất nguồn điện của thiết bị khi mua về để có cách xử lý, đổi nguồn điện thiết bị phù hợp với hiệu điện thế Việt Nam. Đây là cách tốt nhất để tránh bếp từ bị nổ cầu chi trước khi chọn mua bếp.
Khi thiết bị điện bị nổ cầu chì, nên rút dây điện của thiết bị khỏi phích cắm.
Kiểm tra cuộn dây cảm ứng xem có phải lỗi từ bộ phận này áp sát nhau gây nhiệt độ cao hoặc quá nóng hay không?
Gọi thợ sửa chữa điện nước tại nhà uy tín hoặc đem bếp đi bảo hành để kiểm tra bếp khi bị nổ cầu chì. Không tự ý tháo dỡ, thay thế bất kỳ cầu chì hay bộ phận nào của bếp từ. tránh làm hư hỏng bếp nặng hơn.
Khi cầu chì bị đứt ta nên thay mới, nên lựa chọn những thiết bị cầu chì chất lượng tránh đấu nối trực tiếp bằng sợi dây đồng, kẽm, nhôm để tiếp tục sử dụng, hành động này có nguy cơ gây ra nhưng hư hỏng và nguy hiểm cho người dùng.
Phân biệt cầu chì và cầu dao
Giống nhau
Cầu chì và cầu dao điện đều phục vụ cùng một mục đích – ngăn chặn dòng điện quá tải qua mạch để tránh hỏa hoạn và sự cố chập điện không mong muốn. Cả 2 loại thiết bị này đều có khả năng ngắt tức thời dòng điện chạy qua dây, nhưng mỗi loại lại sở hữu những nguyên lý ngắt và ứng dụng lắp đặt có một chút khác nhau.
Sự khác biệt lớn nhất giữa cầu chì và cầu dao điện
Cầu chì ( Fuse ) | Cầu dao CB – aptomat ( circuit breaker ) |
Nguyên tắc hoạt động của cầu chì là theo tính chất điện và nhiệt | aptomat hoạt động theo nguyên lý chuyển mạch và điện tử. |
Cầu chì chỉ dùng được 1 lần | aptomat có thể dùng nhiều lần |
Cầu chì không cần có tiếp điểm phụ | trong bộ aptomat thì đây là yếu tố bắt buộc phải có. |
cầu chì không thể đảm nhận vai trò của một công tắc | aptomat có thể đảm nhận vai trò của một công tắc |
Hoạt động của cầu chì không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường | aptomat thì hoàn toàn bị ảnh hưởng |
Đường cong của cầu chì bị dịch chuyển do hiệu ứng lão hóa | Đường cong của cầu dao bị dịch chuyển do hiệu ứng lão hóa |
chỉ có thể bảo vệ mạch điện khỏi tình trạng quá tải | có thể bảo vệ mạch điện cả khi quá tải và ngắn mạch |
có thể vừa phát hiện sự cố vừa ngắt mạch | chỉ có thể ngắt mạch mà thôi. Việc phát hiện sự cố sẽ do hệ thống rơ le thực hiện. |
Khả năng ngắt của cầu chì thấp | Khả năng ngắt của cầu dao cao |
cầu chì hoạt động tự động | aptomat sẽ có khả năng hoạt động cả tự động và thủ công |
Rẻ | Đắt |
Cầu chì và aptomat nên dùng thiết bị nào ?
Chúng ta có thể thấy cầu dao tự động có nhiều lợi ích và hiện đại hơn. Nhưng giá thành cao hơn gấp nhiều lần so với cầu chì.
Nhiều người sẽ thắc mắc nếu như sự cố xảy ra nhiều lần, chúng ta vẫn sẽ tốn nhiều tiền để thay cầu chì với mỗi sự cố đó. Vì thế, để tránh sự cố xảy ra đòi hỏi gia đình nên thiết kế hệ thống điện kĩ càng, hạn chế tối đa rủi ro. Khi đó, chúng ta có thể sử dụng cả cầu chì hoặc cầu dao tự động dài lâu và đạt hiệu quả cao.
Tôi là Vũ Tuyền – kỹ thuật viên điện nước. Với hơn 10 năm trong nghề làm điện nước dân dụng, sửa chữa các thiết bị điện – nước như máy bơm, bồn cầu, quạt, vòi tắm – vòi chậu rửa… và chuyên nhận lắp đặt mới điện nước tại khu vực Hà Nội. Tôi và đội ngũ thợ lành nghề của Minh Hiếu đã trực tiếp thực hiện lắp đặt – sửa chữa cho rất nhiều công trình, rất nhiều thiết bị bị hư hỏng. Các loại đường ống nước từ cũ đến hiện đại đều đã được thực thi trực tiếp nhiều lần. Tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm và cách làm hiệu quả nhất đến mọi người để có thể tự khắc phục những lỗi đơn giản. Giúp tiết kiệm chi phí hơn